Antywirus to pojęcie znane praktycznie każdemu użytkownikowi Internetu. Każdy w bardziej lub mniej precyzyjny sposób byłby w stanie zdefiniować i opisać program antywirusowy oraz jego działanie. Przyjrzyjmy się zatem temu zagadnieniu nieco bliżej.
Programy antywirusowe to aplikacje, których celem jest wykrycie i likwidacja wirusów z naszego komputera. Obecnie firmy tworzące pakiety antywirusowe nie tylko dostarczają aplikacje chroniące przed złośliwym oprogramowaniem, lecz oferują już pełną paletę usług i produktów, które często współdziałając ze sobą chronią przed innymi typami zagrożeń.
Pojęcie wirusa komputerowego
Antywirus chroni nas przed wirusami w Internecie, a czym są owe wirusy? Pojęcie wirusa jest dość szerokie, natomiast upraszczając, są to programy zagrażające bezpieczeństwu naszego komputera. Wirusy by działać w przestrzeni użytkownika wykorzystują system operacyjny, tożsamość użytkownika oraz aplikacje z których on korzysta. Obecność wirusa zakłóca płynność działania urządzenia, a niekiedy wiąże się możliwością ograniczenia korzystania z niektórych aplikacji. Posiadanie wirusów na dysku twardym komputera może skończyć się przejęciem kontroli naszego peceta, a sam ten fakt sprawia, że nasze wszystkie wrażliwe dane znajdują się w niebezpieczeństwie.
Nawiązując połączenie z Internetem i korzystając z przeglądarki możemy mieć styczność z różnej maści zagrożeniami, a jednymi z nich są właśnie wirusy. Na zainfekowanie wirusem możemy się narazić przez pobieranie programów, filmów, gier czy też otwierając załączniki na poczcie e-mail od niezaufanych nadawców. Korzystając z sieci na urządzeniach mobilnych, czy komputerze stacjonarnym użytku domowego bardzo istotne jest by posiadać oprogramowanie antywirusowe, które wzmocni naszą ochronę w sieci.
Programy antywirusowe i ich działanie
Wybierając odpowiednie zabezpieczenie, należy podkreślić, że w dobie dzisiejszego Internetu warto korzystać z płatnych programów antywirusowych. Płatne antywirusy oferują dodatkowe funkcje, których pozbawiony jest darmowy pakiet ochrony. Darmowa wersja produktu oprócz ograniczonych możliwości posiada skrócony okres licencji, a po jej wygaśnięciu przestaje oferować ochronę w czasie rzeczywistym. Warto również wspomnieć o aplikacji Windows Defender, która jest dostarczana przez Microsoft na systemach operacyjnych Windows. To oprogramowanie oferuje stosunkowo szeroki wachlarz ochrony przed złośliwym oprogramowaniem, a jego obecność może być wystarczającym rozwiązaniem dla niezbyt wymagającego użytkownika komputera.
Kompleksowy program antywirusowy powinien posiadać kilka ważnych funkcji. Oto najistotniejsze z nich:
- ochrona w czasie rzeczywistym
- skanowanie dysku pod kątem występowania wirusów
- informowanie użytkownika o zarażonych plikach
- aktywne wykorzystywanie Firewalla, czyli zapory ogniowej
- zapewnia bieżącą aktualizację bazy wirusów i zabezpieczeń
- kontrola i skaner sieci Wi-Fi
- ochrona haseł
- osłona kamerki internetowej
- możliwość użycia pakietu VPN
Opis podstawowych narzędzi antywirusowych
Czym jest skaner?
Skaner antywirusowy jest jedną z najstarszych metod ochrony urządzeń przed złośliwym oprogramowaniem w sieci. Działanie skanera opiera się na odnajdywaniu sprecyzowanej liczby bajtów w ciągach danych. Znaczna większość szkodliwych wirusów może być wychwycona dzięki temu, że posiadają one unikalną sekwencję bajtów, czemu możemy nadać nazwę sygnatury .Skuteczność skanera jest uzależniona od tego jak bardzo specyficzny ciąg bajtów posiada dany wirus, dzięki czemu jego odnalezienie jest uproszczone.
Mimo upływu lat użycie skanera antywirusowego uchodzi za podstawową metodę w walce z wirusami komputerowymi. Bieżące skanowanie plików na naszym dysku twardym to standardowe działanie, a weryfikowanie systemu pod kątem posiadania wirusów możemy zaplanować cyklicznie. Skanery antywirusowe są zdolne także do tropienia bardziej złożonych zagrożeń, jak wyszukiwanie wirusów polimorficznych lub skanowanie rekurencyjne.
Monitor antywirusowy – działanie
Monitor antywirusowy swoje działanie opiera będąc załadowanym bezpośrednio w pamięci operacyjnej systemu, który działa w tle i jest w stanie ciągłej gotowości do działania. Jest to tzw. typ oprogramowania TSR (Terminate and Stay Resident). Skuteczne działanie monitora jest uzależnione od momentu przejęcia kontroli nad urządzeniem i tego jak bardzo kooperuje z działaniem systemu operacyjnego. W momencie wykrycia infekcji monitor informuje nas o tym, blokując dostęp do zagrożenia, a my mamy możliwość poddania pliku kwarantannie lub przekazania go do wyleczenia.
Jak działa kwarantanna?
Do kwarantanny przekazywane są pliki, które wykonują potencjalnie niebezpieczne czynności. Działanie to zwiększa bezpieczeństwo użytkowników komputera, izolując zarażone pliki od całego systemu plików, co umożliwia usunięcie pliku z dysku lub jego naprawę.
Firewall czyli zapora ogniowa
Istotą działania zapory ogniowej jest opanowanie złośliwego oprogramowania w sieciowym ruchu przychodzącym i wychodzącym. Użytkownicy mogą korzystać z firewalla uruchamiając dostępne już programy antywirusowe, zdarza się natomiast, że występują one jako niezależne oprogramowanie. Użytkownicy komputerów mają możliwość samodzielnego określenia, które pakiety danych dopuścić i uznać za bezpieczne oraz wyłączyć je ze strefy objętej zaporą ogniową.
Zabezpieczenia stosowane jako profilaktyka antywirusowa
Pod pojęciem profilaktyki antywirusowej rozumiana jest wszelka aktywność, która wzmacnia ochronę urządzenia. Niezależnie czy korzystasz z urządzeń mobilnych, czy komputera opartego na systemie Windows podstawowym zabezpieczeniem jest aktywny program antywirusowy. Poza wykorzystaniem zasobów ochrony programów antywirusowych wskazane jest zdroworozsądkowe podejście do korzystania z przeglądarki internetowej i Internetu ogólnie. By uchronić nasz komputer przed użyciem złośliwego oprogramowania należy unikać pobierania plików z nieznanych źródeł, rozważnie korzystać z zasobów Internetu jak poczta e-mail i unikać otwierania niezaufanych załączników.
Mówiąc o pozostałych metodach bezpieczeństwa stosowanych przed złośliwym oprogramowaniem, należy podkreślić znaczenie aktualizacji. Mowa tu o aktualizacji zarówno systemu operacyjnego, jak i pakietu antywirusowego. Oprogramowanie z którego korzystamy jest na bieżąco sprawdzane przez hakerów pod kątem występowania dziur w zabezpieczeniach, a dostępne aktualizacje na bieżąco redukują błędy i luki, za sprawą których możemy stać się celem ataku.
Jaki antywirus wybrać?
Pochylając się nad kwestią doboru odpowiedniego oprogramowania antywirusowego należy dostosować je do swoich potrzeb. W zależności od tego czy wybrany przez nas produkt będzie używany w firmie czy w domowym zaciszu, będziemy stosować się do innych kryteriów doboru.
Antywirus do domu
Naturalnie żadna dostępna platforma antywirusowa nie gwarantuje 100% zabezpieczenia, to jednak jest ona w stanie na bieżąco informować o wykrytych zagrożeniach, co znacznie usprawni ochronę przed zagrożeniami. Jeśli korzystamy z sieci do podstawowych czynności, takich jak przeglądanie stron, korzystanie z poczty e-mail to w zupełności wystarczą nam bardziej budżetowe rozwiązania. Dobrym wyjściem jest lekki antywirus, którego wymagania systemowe nie są zbyt obciążające, przez co nie spowalnia komputera.
Wybierając antywirus powinniśmy przeanalizować jaka liczba użytkowników będzie korzystać z komputerów w domu. Wiąże się to z wyborem liczby stanowisk, dla których niezbędne okaże się wykorzystanie programów w celu ochrony. Antywirusy mogą stanowić także ochronę dla najmłodszych członków rodziny przez zablokowanie dostępu do stron dla dorosłych czy wybranych aplikacji i komunikatorów.
Antywirus do firmy
By chronić dane w przedsiębiorstwie często wybór podstawowej ochrony nie jest wystarczający, ale i tu z pomocą przychodzą bardziej zaawansowane rozwiązania. Rozbudowane aplikacje z pewnością wiążą się z większymi wydatkami, jednak pozwoli to zminimalizować ryzyko wycieku poufnych firmowych danych. Dobry antywirus zapewni bezpieczeństwo dla wszystkich komputerów w firmie, a także pozwoli bezpiecznie przechowywać dane w chmurze. Podobnie jak w przypadku rozwiązania w domu należy przeanalizować jaka liczba aktywnych licencji będzie nam potrzebna dla danej liczby użytkowników.
W związku z nieustannymi atakami cybernetycznymi zabezpieczenia będą w stanie zapobiec przestojom w działaniu firmy. Jest to istotne zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa jak i potencjalnych strat finansowych, jakie może ponieść firma. Warto dodać, że potencjalne wycieki danych mogą wiązać się z nieprzyjemnymi konsekwencjami, takimi jak złamanie zasad RODO, kary finansowe od UOKiK czy przede wszystkim niezadowolenie klientów, a ich zaufanie jest rzeczą bezcenną. Stosując bardziej zaawansowane metody ochrony jesteśmy w stanie odpowiednio zabezpieczyć proces transakcji bankowych, wykorzystać dodatkowe sposoby ochrony haseł oraz testować używane pliki pod kątem zagrożeń.
Antywirus na smartfona
Wybierając odpowiednie oprogramowanie nie zapominajmy o bezpieczeństwu naszych urządzeń mobilnych. Praktycznie każdy z nas wykorzystuje smartfony do komunikacji z najbliższymi czy też do kontaktów biznesowych. Twórcy programów antywirusowych nie zapomnieli o smartfonach, tworząc aplikacje chroniące nas przed zagrożeniami czy to na systemach Android czy iOS. Aplikacje umożliwiają zlokalizowanie naszego smartfona w przypadku jego zagubienia, a nawet są zdolne do usunięcia wrażliwych danych w sposób zdalny. Korzystanie z antywirusów na smartfony oferuje ponadto wykorzystanie sieci VPN, które zwiększa naszą prywatność, w szczególności gdy jesteśmy zmuszeni połączyć się z Internetem za pomocą otwartych Hotspotów. Mamy wtedy pewność, że przetwarzane dane są bezpieczne i nie dostaną się w niepowołane ręce.
Podsumowanie
Antywirus i skuteczność jego działania stanowią standard współczesnego korzystania z komputerów i urządzeń mobilnych. Rodzaje i mechanizmy przedstawione w artykule pozwolą lepiej poznać poszczególne aspekty działania antywirusa, a zastosowanie się do wskazówek bezpieczeństwa pozwoli bez obaw poruszać się w świecie wirtualnym. Przed zakupem odpowiedniej metody ochrony dostosujmy je do naszych potrzeb, tak by było użyteczne dla nas, naszych najbliższych oraz pracowników firmy. Pamiętajmy że ochrona w Internecie jest rzeczą bezcenną, a odpowiedni antywirus pozwoli nam w pełni cieszyć się użytkowaniem naszego komputera.
Menedżer haseł – wybierz bezpieczne i przydatne rozwiązanie
Klucz U2F
