Hasło to tajny ciąg znaków, bez którego bezpieczeństwo w sieci nie może w pełni zaistnieć. Jest to narzędzie, dzięki któremu użytkownik może skutecznie potwierdzić swoją tożsamość. Hasło jednocześnie stanowi barierę, która działa jak brama zamknięta na kłódkę – skutecznie zabezpieczając własność internauty. Skutecznie, pod warunkiem, że jest ono odpowiednio silne, a jego złamanie byłoby problematyczne dla hakera. Powszechnie przyjmuje się, że hasła łatwe do zapamiętania są całkiem proste do złamania. Cały sęk w tym, by opracować unikatowy kod znaków, który będzie oczywisty tylko i wyłącznie dla jednego użytkownika, czyli właściciela konta.
Jak stworzyć bezpieczne hasło, które zapewni ochronę prywatnych danych? Jakie słowa użyć w haśle? Czy skomplikowane hasło równa się silne hasło? Kiedy warto skorzystać z menedżera haseł? Te i inne kwestie poruszę w niniejszym artykule.
Dlaczego warto utworzyć bezpieczne hasło?
Dobre hasło zabezpiecza użytkownika przed dużą częścią niepożądanych działań cyberprzestępców. Przywykliśmy, że zagrożenia są nieodłączną częścią funkcjonowania w sieci. Włamania do interfejsu konta bankowego, na skrzynki elektroniczne czy profile społecznościowe są czymś powszechnym, dlatego kwestii podnoszenia swojego bezpieczeństwa nie należy bagatelizować. Sytuacje związane z działaniami cyberprzestępców są czymś powszechnym i nie powinny nikogo specjalnie dziwić. Słabo zabezpieczone konta użytkowników bardzo często padają łupem osób, chcących się dorobić na nieostrożności drugiej osoby. Mimo, że unikatowe i skomplikowane hasło nie jest absolutnym gwarantem bezpieczeństwa, to w znakomitym stopniu zwiększa ochronę internauty. Pamiętaj, że jedno mocne hasło nie wystarczy – użytkownik musi posiadać przynajmniej kilka dobrych haseł wykorzystywanych na różnych stronach w sieci.
Słabe hasła są wodą na młyn dla oszustów
Jak to możliwe, że cyberprzestępcy tak łatwo wykradają hasła użytkowników? Przyczyn takiego stanu rzeczy jest przynajmniej kilka. Wycieki z bazy danych niezabezpieczonych serwisów internetowych mogą rodzić niebezpieczeństwo wpadnięcia w „niepowołane ręce” haseł użytkowników. Jeśli używamy jednego hasła na różnych serwisach, to jesteśmy najbardziej narażeni na ryzyko utracenia dostępu do wszystkich niedostatecznie chronionych kont. Oszuści, korzystając z rozleniwienia internautów, zdają sobie sprawę z tego, że jedno hasło może służyć do „otworzenia wielu furtek”. Cyberprzestępcy mogą także zdobywać dostęp do kont metodą prób i błędów. Jeśli istnieje podejrzenie, że używamy słabego hasła, to z wielką pewnością hakerzy wykorzystają ten fakt do uzyskania niepowołanego dostępu wszędzie, gdzie to tylko możliwe. Niestety, to nie jedyne sposoby na wdarcie się w prywatne otoczenie użytkownika.
Złośliwe aplikacje hakerskie do wykradania haseł
Niedopatrzenie, zignorowanie problemu czy brak systematycznej korekty haseł to nie jedyne zagrożenia dla użytkownika. Hakerzy mogą wykorzystywać także złośliwe oprogramowanie typu keylogging. Niepożądany program zbiera informacje, które są wpisywane przez użytkownika podczas użytkowania klawiatury, np. informacje dotyczące loginu, dane logowania i każdy inny, w tym także skomplikowany ciąg znaków. Zarejestrowane wciśnięcia klawiszy stanowią dla oszustów cenny zbiór informacji, który pozwala na przejęcie obcych haseł. To szczególnie niebezpieczny rodzaj malware, który ignoruje to, czy użytkownik posiada słabe czy też mocne hasło. Można stwierdzić, że dla cyberprzestępcy jest to bez znaczenia. Nie oznacza to, że tworzenie silnych haseł jest bezcelowe – wręcz przeciwnie. Przypadki ataków programami keylogging są wybiórcze i dotyczą niewielkiej części internautów. Urządzenie, które posiada poprawnie działający program antywirusowy i aktywną zaporę sieciową, jest mniej narażony na ataki.
Kiedy można stwierdzić, że hasło jest dobre? Używaj znaków specjalnych
Trudne hasło to takie, które jest praktycznie niemożliwe do rozwikłania przez cyberprzestępcę za pomocą logicznego rozumowania. Należy zatem unikać umieszczania np. swojego imienia i nazwiska w haśle. Pod żadnym pozorem nie wykorzystuj także najprostszych ciągów znaków, czyli 123456, abcdefg, qwerty itp. Hasło powinno: być odpowiednio długie – musi mieć co najmniej 8 znaków, być złożone z różnych znaków (liter, cyfr, znaków specjalnych), uwzględniać użycie łatwej do zapamiętania frazy. Kluczowe jest także to, aby kod znaków tworzył unikatowe hasło, które jest używane wyłącznie w kontekście dostępu do jednego konta. Hasło jest dobre, gdy:
- posiada znak specjalny podmieniający daną literę lub cyfrę, albo całe słowa, np. 4 = A, O = 0, itd.;
- uwzględnia zarówno wielkie litery, jak i małe litery;
- nie przypomina kodu łatwego do odgadnięcia;
- nie posiada w sobie danych osobowych, tj. imię, nazwisko czy adres zamieszkania;
- nie wykorzystuje się go w wielu różnych miejscach, np. do zabezpieczenia kilku skrzynek mailowych i bankowości online.
3 sposoby na to, jak stworzyć bezpieczne hasło
Warto zdać sobie sprawę z tego, że należy ustawić trudne hasło, które jednak, w sobie znany sposób, użytkownik będzie musiał w stanie zapamiętać. Nie sztuka opracować losowy ciąg znaków, w którym znaki specjalne będą chaotycznie przedzielane przez duże litery i cyfry. Pamiętaj też, aby nie używać zbyt prostych haseł, które jednoznacznie kojarzą się z przyzwyczajeniami konkretnego użytkownika. Poniżej wymieniam trzy sposoby na to, jak wypracować bardzo mocne i skuteczne hasła w sieci.
- Nie trzymaj się kurczowo wymogu co najmniej 8 znaków. Możesz zastosować dłuższe hasło. Optymalnie, jeśli będzie posiadać ok. 12-13 znaków. Im dłuższy ciąg, tym prawdopodobieństwo jego złamania przez osobę postronną maleje. Krótkie i często używane hasła, np. haslo1234, admin1 – są łatwe do deszyfrowania choćby za sprawą programów dekodujących, jakimi posługują się hakerzy. Sekwencje odczytywane po kolei są zaliczane do najgorszych haseł w Internecie.
- Wykorzystuj siłę języka polskiego. Jako internauci mamy przewagę dotyczącą możliwości wykorzystywania polskich znaków diakrytycznych. Wpisuj hasła, które posiadają polskie znaki specyficzne w formie całych słów i nie tylko. Dodawaj je zarówno w formie małych liter, jak i dużych znaków. Wykorzystuj w haśle słowa logiczne, które posiadają zmienioną formę bądź celowo posiadają błąd ortograficzny. W taki sposób łatwiej zapamiętasz proste hasło i utrudnisz życie hakerom.
- Stwórz bezpieczne hasło inspirując się otoczeniem. Jeśli nie masz pomysłu na utworzenie mocnego hasła, spróbuj rozejrzeć się wokół. Dostrzeżesz klawiaturę, okno i biurko. Z tych trzech, wydawałoby się niepozornych elementów, można stworzyć bardzo silne hasło. Wykorzystaj pierwsze litery tych trzech słów: KOB. Dodaj na początku i końcu dowolne cyfry oraz zmień wielkość środkowego znaku: 1KoB2. Dodaj do tego szablonu czwarte słowo, np. pięść, które zostanie przedzielone na pół: pię1KoB2ść. Dodaj znaki specjalne w formacie łączników i wykrzykników, aby hasło było łatwo zapamiętać: pię!!-1KoB2-ść. Właśnie otrzymałeś bezpieczne hasło, które spełnia wszystkie najważniejsze zasady tworzenia optymalnego zabezpieczenia konta.
Czego należy się wystrzegać przy tworzeniu samego hasła?
Bezpieczne hasła są tajne wówczas, gdy użytkownik dba o ich ochronę. Podczas tworzenia informacji do logowania nie zapominaj o tym, aby zapewnić hasłom pełne bezpieczeństwo danych. Łatwo, choćby nieświadomie, ułatwić ścieżkę do zdobycia hasła, np. bagatelizując obecność drugiej osoby podczas wpisywania kodu dostępu. O czym jeszcze warto pamiętać przy tworzeniu haseł?
- Nie używaj hasła do tworzenia loginu – i odwrotnie. Zmieniaj hasło systematycznie, przynajmniej raz na kilka miesięcy.
- Nie stosuj jednego hasła wszędzie – modyfikuj frazę użytą w haśle na różne sposoby, zmieniając całkowicie sens brzmienia kodu.
- Nie wykorzystuj w krótkim haśle pierwszej litery imienia i nazwiska – to zbyt oczywiste.
- Nie używaj tylko cyfr, albo tylko liter w tworzonym haśle – dane kodu muszą być różnorodne.
- Nie zapisuj haseł na kartce, czy w wiadomości e-mail.
- Nie przesyłaj haseł do logowania w wiadomości SMS.
Wpisuj hasła do managerów haseł – czy to bezpieczne?
Przechowywanie haseł w programach do tego przeznaczonych jest jednym ze sposobów na ich skuteczne zapamiętanie. W kontekście wykorzystania tego typu programów rodzą się jednak liczne pytania dotyczące bezpieczeństwa. Czy aby na pewno hasła zawarte w zewnętrznych aplikacjach są chronione? Menedżer haseł pozwala na sprawne zarządzanie hasłami, bez konieczności ich zapamiętywania. Problem pojawia się wówczas, gdy utracimy fizyczny dostęp do naszej przeglądarki, albo pendrive z zapisanymi hasłami zostanie przez nas utracony. Wydaje się zatem, że najbezpieczniejszym sposobem na magazynowanie haseł jest… nasz mózg. Trudno jednak oczekiwać, że będziemy w stanie bezbłędnie zapamiętać kilkadziesiąt słów przemianowanych na hasła. Najbezpieczniej będzie unikać transferowania kodów gdziekolwiek, a jeśli już mamy zamiar to zrobić, zapiszmy je na pamięci zewnętrznej i trzymajmy nośnik w bezpiecznym miejscu.
Bezpieczne hasło – podsumowanie
Hasło to nasza kłódka zabezpieczająca wszystko, co posiada w sobie dane konto. Warto, aby zabezpieczenie było wykonane z solidnych materiałów (różnorodnych znaków), a do każdej kłódki nie pasował ten sam klucz (zastosowanie różnych haseł). Dobra kłódka musi być co jakiś czas sprawdzana i konserwowana (zmiana hasła na inne). Tworząc zabezpieczenie wykorzystuj słowa nieoczywiste, ale charakterystyczne. Nie zapomnij o wszelkich zasadach bezpieczeństwa, pozwalających na ochronę swoich kont.