Kontrola rodzicielska – jak działa i do czego się przydaje?

Ochrona bezpieczeństwa najmłodszych, podczas beztroskiego korzystania z nowoczesnych urządzeń, jest sprawą wyjątkowo ważną. Dzieci w coraz to młodszym wieku inicjują swoją aktywność w cyberprzestrzeni. Internet jest miejscem nie do końca przyjaznym niepełnoletnim. Istnieje w nim bowiem wiele zagrożeń, zarówno w kontekście działania cyberprzestępców, jak i wręcz nieograniczonego dostępu do treści dla dorosłych. Ważne, aby rodzice możliwie szybko zainteresowali się aktywnością dziecka w sieci, a także zabezpieczyli jego urządzenie przed możliwością dostępu do niebezpiecznych stron internetowych. Kontrola rodzicielska to działanie, które pozwala na swobodne zarządzanie cyfrową aktywnością dziecka. Można ją ustanowić także na urządzeniu pozbawionym dostępu do sieci. Wówczas skontrolujemy np. ile czasu dziecko spędza korzystając z poszczególnych aplikacji i ograniczmy, jeśli to konieczne, możliwość nielimitowanego czasu korzystania ze smartfona i komputera.

Czym charakteryzuje się cyfrowa kontrola rodzicielska? Jak kontrolować komputer dziecka? Jak włączyć ustawienia kontroli rodzicielskiej na smartfonie? Czy za pomocą tych ustawień sprawdzimy lokalizację dziecka? Jak ograniczenie dostępu do poszczególnych funkcjonalności wpływa na poprawę bezpieczeństwa? Poniżej przedstawiam najważniejsze informacje, które mogą w sprawnym korzystaniu z opcji kontroli rodzicielskiej.

Czym jest kontrola rodzicielska?

Kontrola rodzicielska to specjalna opcja ochrony, która zabezpiecza nasze dziecko przed niepożądanymi treściami pochodzącymi z sieci. Zabezpiecza również urządzenie nieletniego (np. komputer osobisty czy smartfon) przed usuwaniem bądź instalowaniem dodatkowych programów. Blokada rodzicielska umożliwia pośrednie kontrolowanie i monitorowanie aktywności dziecka – bez naruszania jego prywatności. Oznacza to, że funkcjonalność nie pozwala np. na zdalne podglądanie wiadomości czy uruchomienie którejś z wbudowanych kamer. Programowa ochrona zbiera dane o czynnościach podejmowanych przez dziecko i blokuje, na wyraźne polecenie rodzica, poszczególne funkcjonalności urządzenia. Wśród programów do prowadzenia kontroli rodzicielskiej na urządzeniu dziecka wyróżnia się kilka grup:

• wbudowane i darmowe, np. profil z ograniczonym dostępem w telefonach marek  Xiaomi, Samsung i innych, czy ochrona rodzicielska Microsoft dla komputerów z systemem Windows;
• darmowe i instalowane zewnętrznie, np. Google Family Link na urządzenia z Androidem;
• płatne abonamentowe, udostępniane m.in. w ramach programów antywirusowych lub usług sieci komórkowych.

Każdy z rodzajów ochrony rodzicielskiej ma swoje zalety i wady. Narzędzia wbudowane, np. w smartfonach marki Samsung czy LG pozwalają na sprawne ograniczenie dostępu do niektórych treści dla dziecka. Z kolei program Family Link, dostępny na urządzenia z systemem Android (do pobrania w Google Play), jest rozbudowaną i funkcjonalną aplikacją, która wymaga wcześniejszego ściągnięcia na urządzenie. Rodzice mogą także skorzystać z płatnych alternatyw: w abonamentach telefonicznych czy w ramach dodatkowych pakietów programów antywirusowych.

Kontrola rodzicielska – jak zabezpiecza konto dziecka na urządzeniu?

Narzędzie lub aplikacja do kontroli aktywności dziecka daje możliwość sprawdzenia, jak np. dziecko spędziło ostatnie kilka godzin w sieci. Program można skonfigurować tak, aby blokował dostęp do wybranych aplikacji na urządzeniu mobilnym i komputerze, czy też ograniczał swobodę działania w Internecie. Niektóre programy posiadają także możliwość sprawdzania lokalizacji dziecka w czasie rzeczywistym – wiele zależy od tego, z jakiej funkcjonalności postanowiliśmy korzystać. Wśród innych funkcji kontroli rodzicielskiej wymienić można:

• raporty aktywności przysyłane na smartfon rodzica,
• możliwość blokowania tylko niektórych, konkretnych aplikacji np. gier mobilnych czy dostępu do Internetu,
• informacje dotyczące stron, na które dziecko próbowało wejść bez uprawnienia,
• wyróżniony czas korzystania z urządzenia,
• możliwość ustawienia blokowania niepożądanych treści, np. filmów, muzyki czy zdjęć.

Kontrolę rodzicielską bardzo łatwo jest wdrożyć – najczęściej wystarczy tylko jednorazowa konfiguracja, bez względu na to, z której opcji się skorzysta.

Jak najprościej uruchomić kontrolę rodzicielską na urządzeniu mobilnym dziecka?

Urządzenia mobilne, pracujące w środowisku systemowym Android, umożliwiają wdrożenie restrykcji na podstawie ustawionego wieku użytkownika. Dokonuje się tego z panelu Google Play (znanego niegdyś jako Sklep Play). Oznacza to, że istnieje możliwość zablokowania poszczególnych funkcjonalności w oparciu o datę urodzenia. Urządzenie dziecka, które będzie posiadało zdefiniowane ustawienia kontroli rodzicielskiej w Google Play, nie będzie mogło korzystać z niektórych aplikacji dostępnych do pobrania. Należy pamiętać, że kontrola rodzicielska nie zapobiega sytuacji, w której dziecko otrzyma link do niepożądanych treści, lub niewłaściwe materiały zostaną mu nadesłane ze strony osób trzecich. Jak skonfigurować kontrolę rodzicielską w aplikacji do ściągania programów Google Play (dawniej Sklep Play)?

1. Otwórz aplikację (korzystając z urządzenia dziecka).
2. Stwórz nowe konto, jeśli nie posiadasz żadnego aktywnego.
3. Dotknij ikonę profilu.
4. Przejdź do Ustawień.
5. Wybierz opcję Rodzina.
6. Zaznacz funkcję Kontrola rodzicielska.
7. Aktywuj funkcję Kontrola rodzicielska.
8. Ustaw PIN i nie udostępniaj go dziecku.
9. Wybierz rodzaje treści, które mają być blokowane.
10. Wybierz sposób ograniczania wyświetlania treści.

Kontrola rodzicielska konto Google – funkcje Family Link

Kontrola rodzicielska może zostać w wygodny sposób ustanowiona przez aplikację Family Link, czyli oprogramowanie ułatwiające kontrolę nad aktywnością nieletnich. Dzięki aplikacji Family Link rodzice otrzymują możliwość monitorowania zachowań dzieci w przestrzeni cyfrowej. Oprogramowanie wspiera najmłodszych podczas zabawy czy nauki, pozwalając bezpiecznie przechodzić przez poszczególne etapy zaznajamiania się z technologią internetową. W ramach Google Family Link rodzic może np. utworzyć konto Google dla swojego dziecka poniżej 13. roku życia i dopasować profil do określonych możliwości. Jak skonfigurować tę usługę kontroli rodzicielskiej?

1. Pobierz aplikację Family Link ze sklepu Google Play (dawniej Sklep Play).
2. Po zainstalowaniu aplikacji stwórz nowy profil wpisując np. imię dziecka ze swojego urządzenia.
3. Wybierz konto dziecka i wejdź w opcję Zarządzaj ustawieniami.
4. Następnie wybierz funkcję Google Play.
5. Przejdź do opcji filtracji i wybierz poszczególne możliwości.
6. Określ sposób filtrowania lub blokowania dostępu.

Wykorzystując aplikację Google Family Link zyskujemy możliwość weryfikowania bieżącej lokalizacji dziecka, o ile pociecha nosi ze sobą telefon. Oprogramowanie wykorzystuje się także do analizowania aktywności nieletniego, a także pełnego zarządzania aplikacjami na jego smartfonie. Dodatkową funkcjonalnością narzędzia jest możliwość intuicyjnego znajdowania kolejnych wartościowych aplikacji, np. polecanych przez nauczycieli.

Jak wprowadzić kontrolę rodzicielską na komputerze?

Kontrola rodzicielska może zostać wprowadzona nie tylko na smartfonie dziecka, ale również na komputerze osobistym. Użytkownicy stacjonarnych sprzętów także mogą nadzorować to, w jaki sposób nieletni korzysta z funkcjonalności komputera. System operacyjny Windows posiada funkcję ochrony rodzicielskiej uruchamianą z poziomu konta Microsoft. Aby skorzystać z tej opcji, należy aktywować funkcje rodzinne – zamiast tworzenia profilu lokalnego. Warunkiem skorzystania z kontroli rodzicielskiej w Windows jest posiadanie łącza internetowego, które pozwoli uaktywnić konto Microsoft w trybie online. Profil tworzy się z poziomu ustawień systemowych. Aby do nich przejść np. w systemie Windows 10, należy uruchomić menu główne, a następnie wpisać: Ustawienia. Następnie przechodzimy do opcji Konta, a dalej: Rodzina i inni użytkownicy. W polu Dodaj członka rodziny tworzymy konto dla nieletniego użytkownika. Funkcja ta pozwala na logowanie się poszczególnym członkom rodziny na tym samym komputerze. Dorośli zyskują zaś możliwość zarządzania ustawieniami rodzinnymi w czasie rzeczywistym – dzięki połączeniu online. Szczegółowa konfiguracja profilu dziecka (wraz z wytyczeniem limitów i ograniczeń) następuje po kliknięciu w pole Zarządzaj ustawieniami rodziny w trybie online.

Microsoft Family Safety – zdalna kontrola rodzicielska dla różnych urządzeń

Większość programów dedykowana jest wyłącznie na jedną platformę. Inaczej jest w przypadku Microsoft Family Safety. To dedykowana aplikacja mobilna, pozwalająca na całościowe kontrolowanie działalności dzieci, w tym na komputerze stacjonarnym. Rodzic, który zainstaluje to oprogramowanie na smartfona i skonfiguruje ustawienia rodzinne na desktopie, zyskuje możliwość weryfikowania cyfrowej aktywności dziecka. To aplikacja, która pozwala wypracować zdrowe nawyki cyfrowe, ucząc dziecko racjonalnego korzystania z technologii komputerowej. Wśród funkcjonalności Microsoft Family Safety wyróżnia się możliwość:

• dostosowywania limitów korzystania z gier i aplikacji (np. na konsoli Xbox, na komputerze stacjonarnym i na telefonie dziecka – razem, w ramach tylko jednej aplikacji),
• narzucania limitów użytkowania poszczególnych urządzeń,
• wyświetlania żądań dotyczących czasu spędzonego przed monitorem,
• uzyskania statystycznego podsumowania aktywności dziecka.

Kontrola rodzicielska na komputerze. Przeglądarka Chrome i inne narzędzia

Kontrolę rodzicielską możesz włączyć także z poziomu przeglądarki internetowej, czego przykładem jest dedykowana opcja w programie Chrome. To rozwiązanie polecane jest przede wszystkim do konfiguracji kontroli rodzicielskiej na komputerze. W przypadku smartfonów istnieje wiele znacznie bardziej użytecznych możliwości, wyróżnionych przeze mnie w powyższych akapitach artykułu. Przeglądarka Chrome posiada możliwość skonfigurowania poszczególnych kont użytkownika. Można zatem stworzyć nowy profil, by skutecznie zarządzać kontem dziecka. Korzystanie z kontroli rodzicielskiej w ramach przeglądarki polecane jest przede wszystkim dla użytkowników komputerów stacjonarnych.

• W komputerze MAC (system macOS) kontrola rodzicielska jest uruchamiana z poziomu preferencji systemowych, gdzie widnieje jako opcja Czas przed ekranem.
• Wśród płatnych usług zapewniających rozbudowaną kontrolę rodzicielską wyróżnić można m.in.: funkcję Parental Control od Norton 360 dostępną w ramach oprogramowania antywirusowego.
• Alternatywną metodą wdrożenia kontroli rodzicielskiej na wielu urządzeniach (w tym na PC-tach) jest skorzystanie z usług dodatkowych proponowanych przez sieci telekomunikacyjne, np.: Orange Chroń Dzieci w Sieci, Play Ochrona Internetu, Plus Ochrona Internetu, T-Mobile Dzieci w Sieci.

Kontrola rodzicielska na komputerze może zostać ustanowiona dzięki wbudowanym narzędziom systemowym, których funkcje są widoczne po przejściu do ustawień konta Microsoft (Windows), czy po wybraniu opcji Czas przed ekranem (macOS).

Korzystanie z kontroli rodzicielskiej – podsumowanie

Możliwości zastosowania kontroli rodzicielskiej znacząco wpływają na bezpieczeństwo najmłodszych. Rodzic może bowiem dokonywać swobodnej kontroli czasu korzystania z poszczególnych aplikacji na komputerze i smartfonie dziecka. Brak opcji przeglądania niewłaściwych treści zwiększa ochronę najmłodszych. O kontroli rodzicielskiej powinni pomyśleć rodzice, którzy chcą, aby dziecko miało dostęp wyłącznie do wybranych aplikacji zainstalowanych na urządzeniu, np. bez możliwości instalowania wciągających gier.